Uroczystości rozpoczęły się od Mszy Świętej w intencji Ojczyzny w Kościele parafialnym pw. Św. Jakuba Apostoła w Drozdowie pod przewodnictwem Proboszcza parafii ks. kanonika Aleksandra Suchockiego. Ks. Proboszcz w swojej homilii mówił o prawdzie: „abyśmy poznali prawdę w ciszy i pokornie wyznawali prawdę i wcielali ją w czyn przez miłość”.

Po Mszy Świętej Dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego prof. Jan Żaryn wygłosił prelekcję o Romanie Dmowskim. Wspomniał m.in. o poświeceniu przez niego życia rodzinnego na poczet Ojczyzny, o sprawie polskiej będącej przedmiotem jego rozmów z politykami i działaczami z Wielkiej Brytanii, Francji, a nawet Japonii, o świetnej znajomości języków obcych i orientacji w sprawach międzynarodowych, o umiłowaniu bezwarunkowym do Ojczyzny. Na zakończenie prelekcji powiedział: „że różne rady miast Polski podjęły natychmiast po śmierci Romana Dmowskiego specjalne uchwały upamiętniające Romana Dmowskiego np. w Białymstoku ulicę, która już od styczna 1939 roku miała imię Romana Dmowskiego. Dlaczego to podkreślam - dlatego, że bardzo mnie boli i próbuję to w różnych miejscach wyartykułować ten swój ból, że proszę sobie wyobrazić, że do dziś nie ma w Polsce żadnej szkoły, która nosiłaby imię Romana Dmowskiego. Taki strach zapanował w Polsce podobno suwerennej i niepodległej, że żadna szkoła, żaden dyrektor nie odważył się nadać imienia Romana Dmowskiego. Jak głęboko ta postać została zdeformowana, jak głęboko została zniszczona w takiej świadomości ogólnej sprowadzona do wymiaru karłowatego. Niestety moim zdaniem ta negatywna pamięć o Romanie Dmowskim w dużej mierze jeśli nie dominuje to stanowi zaporę, żeby do tego się przyznać”.

Następnie głos zabrała Wicestarosta Łomżyński Maria Dziekońska, która wygłosiła prelekcję pn. „Epitafium ks. Kazimierza Lutosławskiego: Nie dajcie się ustraszyć tym, którzy Was prześladują”. Przybliżając postać księdza Lutosławskiego wspomniała, że był nie tylko duchownym ale także politykiem, działaczem narodowym, dziennikarzem, doktorem medycyny i teologii oraz mentorem twórców polskiego skautingu i harcerstwa oraz twórcą krzyża harcerskiego, przyjacielem Romana Dmowskiego.

Tuż po prelekcjach uczestnicy wydarzenia udali się na cmentarz parafialny w Drozdowie, aby złożyć kwiaty przy sarkofagu ks. Kazimierza Lutosławskiego w Kaplicy grobowej Rodziny Lutosławskich oraz do Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskiego w Drozdowie, gdzie złożono kwiaty przed tablicą upamiętniającą Romana Dmowskiego.

Starosta Łomżyński Lech Marek Szabłowski w swoim przemówieniu podziękował ks. Proboszczowi za przypomnienie i podkreślenie podczas homilii słowa prawda i znaczenia tego słowa. Podziękował za wspieranie Powiatu Łomżyńskiego i wspieranie Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie, za inspirowanie w szczególności utworzenia tutaj Muzeum Romana Dmowskiego za ten ciągły kontakt ale również za pomoc i wsparcie materialne i finansowe, bez którego te zadania, które realizujemy nie byłyby możliwe. Mówił: „Wielkim zaszczytem dla nas wszystkich jest udział w dzisiejszych uroczystościach ale wielkim honorem dla mnie jest być gospodarzem miejsca, w którym wielki mąż stanu Roman Dmowski zakończył swoje życie. Nie było odległości, której by nie pokonał, osoby z którą by się nie spotkał, jeśli miało to posłużyć się Polsce. Taki wniosek nasuwa się wprost jeśli prześledzimy działania Romana Dmowskiego, które doprowadziły do historycznego momentu 28 czerwca 1919 roku kiedy to razem z Ignacym Janem Paderewskim złożyli swojej podpisy na Traktacie Wersalskim przywracającym na mapę Europy i Świata Polskę po 123 latach państwowego niebytu (…) Wytężone życie jakie Roman Dmowski prowadził podczas konferencji pokojowej, trudności z jakimi walczył osłabiły jego zdrowie i w listopadzie 1919 roku lider narodowej demokracji zapadł na ciężkie zapalenie płuc, które zagrażało jego życiu. Na wskutek tego do kraju wrócił dopiero 15 maja 1920 roku. Kolejne lata to też bezgraniczna służbie Ojczyźnie aż do dnia 2 stycznia 1939 roku czyli śmierci Romana Dmowskiego wskrzesiciela narodu”.

Obecny na uroczystości Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak podziękował za zaproszenie i za to, że mógł uczestniczyć po raz pierwszy w uroczystościach w Drozdowie, mówił: „Gratuluję organizacji tak poruszających obchodów przypominających biogramy wybitnych przedstawicieli polskiej elity jak ksiądz Kazimierz Lutosławski Poseł na Sejm ustawodawczej jak Roman Dmowski. W obchodach Romana Dmowskiego tutaj upamiętniających uczestniczę pierwszy raz mimo, że upamiętnienie Romana Dmowskiego jestem związany od lat dwudziestu. Ale tak się moje losy uplotły, że zawsze uczestniczyłem bliżej miejsc w których mieszkałem, a więc ziemie zachodnie, Zielona Góra, Wrocław, a później obchody ogólnopolskie co roku w Warszawie. Bardzo cieszę się, że jestem wreszcie tutaj w legendarnym Drozdowie, wiem gdzie się narodowcy i przedstawiciele lokalnej elity spotykali po ty by ten dzień upamiętnić. Nie mówię tego jako wicemarszałek sejmu i ani jako poseł mówię to jako czynny działacz narodowy od lat dwudziestu dla nas Roman Dmowski i jego dziedzictwo to nie jest tylko kwestia historii, to jest ideał, to jest myśl, to jest także szkoła działania politycznego, którą my w organizacjach narodowych także w partii na czele której stoję czyli w Ruchu Narodowym, my po prostu staramy się wdrażać w życie. Jest to ogromne wyzwanie jak aktualizować ten styl działania do dwudziestego pierwszego wieku, natomiast jeśli, któraś ze szkół działania politycznego sprzed stu lat z tych lat w których żył Dmowski i nadaje się do tej aktualizacji to myślę, że właśnie szkoła działania narodowego, szkoła myślenia politycznego Romana Dmowskiego nadaje się do tego wyśmienicie i jest jedną z najbardziej aktualnych bo to hasło nowoczesności było właśnie hasłem naczelnym. Rozumieniem epoki w której się żyje i wyciąganie wniosków z otaczającej rzeczywistości. To co mogę zadeklarować, to że nie tylko upamiętnienie rocznicy śmierci ale właśnie codzienne wdrażanie tych ideałów, to co robią narodowcy, to co robimy w ruchu narodowym, to co robią koleżanki i koledzy w innych organizacjach narodowych”.

Senator RP i Przewodniczący Rady Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie Marek Adam Komorowski podkreślał, że powinniśmy my potomni nie tylko pamiętać o tak wybitnych postaciach ale także wcielać w życie ich myśli i nauki, mówił „Jako Senator Rzeczypospolitej Polskiej chciałem w dniu dzisiejszym w rocznicę śmierci Romana Dmowskiego oddać hołd temu wielkiemu wybitnemu Polakowi. Jako Przewodniczący Rady Muzeum tutejszego Muzeum chciałem serdecznie podziękować za naszą obecność, za to, że możemy tutaj być i wspólnie obchodzić te uroczystości a za moment będziemy uczestnikiem kolejnego wydarzenia otwarcie symbolicznego gabinetu Romana Dmowskiego. Roman Dmowski jedna z najwybitniejszych postaci historii Polski, patriota który miał w sercu Polskę. To postać nietuzinkowa. (…) Dzisiaj trzeba powiedzieć, że powinniśmy i naszym obowiązkiem jest czerpać z myśli Romana Dmowskiego. Dzisiaj naszym obowiązkiem jest też nie tylko czerpać z tej myśli tę myśl Romana Dmowskiego w życiu politycznym, w życiu naszym społecznym też wdrażać. Tą myśl i te wartości patriotyczne. To był wybitny Polak, wybitny człowiek (…) dzisiaj można powiedzieć, że taka postać jak Roman Dmowski przydałby się w dniu dzisiejszym w naszej ojczyźnie. W Ojczyźnie gdzie można powiedzieć, że jesteśmy na poważnym zakręcie w historii naszej ojczyzny. Mam taką nadzieję, że ten 2024 rok będzie takim rokiem myśli narodowej, że będzie takim rokiem wdrażania tej myśli narodowej, bo obchodzimy dzisiaj rocznicę 85. śmierci Romana Dmowskiego ale też będziemy obchodzić 160. rocznicę jego urodzin i pozostaję w nadziei, że te wszystkie jego myśli i dążenia o których była tutaj mowa w tym żeby Polska była silnym krajem, że one będą wdrażane”.

Prezes Fundacji Obowiązek Polski Dariusz Wasilewski także odnosił się do słowa "prawda" i postaci Romana Dmowskiego, mówił: „jako fundacja bratersko już od 3 lat organizujemy ogólnopolski konkurs wiedzy patriotycznej o Romanie Dmowskim. W tym momencie na pewno wszyscy powinniśmy być wzruszeni bo stoimy w miejscu stolicy suwerennego kraju, suwerenności. Tak jak powiedział ksiądz, że trzeba mówić prawdę i walczyć o prawdę też nie chciałbym młócić słomy. Zapamiętałem te słowa. Więc z tego miejsca chciałbym żeby zabrzmiało też słowo prawdy tak naprawdę mamy jednego ojca niepodległości, wielu starało się i w różny sposób krzyżówki tego rozwiązywało. Jeden mąż stanu dał nam wzór do dojścia do skutecznego doprowadzenia do tego wielkiego sukcesu i był nim Roman Dmowski który w tym miejscu i to jest naprawdę wzruszające dokonał swego żywota na ziemi łomżyńskiej. Od kilkudziesięciu lat organizujemy obchody śmierci Dmowskiego w Białymstoku i w podlasiu mamy dwa płuca Łomżę i tu mamy te centralne uroczystości i zwyczajowo kończymy je w niedzielę po drugim czyli w tym roku 7 stycznia odbędzie się msza św. w kościele św. Rocha w Białymstoku. Wszystkich serdecznie zapraszamy na tę uroczystość”.

W ramach wydarzenia został otwarty Gabinet Romana Dmowskiego znajdujący się w sali kominkowej Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie, gdzie spędził ostatnie miesiące życia. 

Wydarzenie zorganizował Starosta Łomżyński Lech Marek Szabłowski oraz Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych przy wsparciu żołnierzy 18. Łomżyńskiego Pułku Logistycznego.

Sztandar Powiatu Łomżyńskiego reprezentowali pracownicy Starostwa Powiatowego w Łomży: Marcin Pieńkowski, Piotr Cekała oraz Michał Gryglik.

W wydarzeniu udział wzięli m.in. Dyrektor Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie Ewa Sznejder, Przewodniczący Rady Miejskiej w Łomży Wiesław Grzymała, Naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych w Białymstoku Instytuty Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Sychowicz, Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy Elżbieta Teresa Olejniczak, Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Łomży Mariola Czarnecka, przedstawiciele wojska, działacze Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych oraz Fundacji Obowiązek Polski, uczniowie Szkoły Podstawowej im. Rodziny Lutosławskich w Drozdowie wraz z kadrą pedagogiczną.